In dit onderzoek probeer je een antwoord te vinden op de volgende vraag:

Op welke manier kun je de reactie van Gijsbrecht, zijn kameraden en het volk op de verkrachting van Machteld door Graaf Floris, verwerken in een kunstinstallatie waarbij een verband wordt gelegd met de huidige #MeToo-beweging?

Ter voorbereiding op het onderzoek geef je een antwoord op de volgende vragen. Het kan zijn dat je nog niet alles kunt beantwoorden. Probeer zo volledig mogelijk te zijn.

Vragen:

1. In een onderzoeksvraag staan begrippen die belangrijk zijn. Als je onderzoek doet, moet je deze operationaliseren. Dat betekent dat je gaat beschrijven hoe je die begrippen moet interpreteren, wat je precies bedoelt met deze begrippen. In deze onderzoeksvraag staat bijvoorbeeld #MeToo-beweging. Zo’n begrip moet je toelichten. Wat bedoel je met #MeToo-beweging en wat is een kunstinstallatie?
   1. Welke begrippen in jouw onderzoeksvraag zijn belangrijk?
   2. Verduidelijk de begrippen door ze toe te beschrijven, toe te lichten en te definiëren.
2. Als je vraag goed leest, zie je dat je een aantal stappen zal moeten zetten om de vraag te kunnen beantwoorden. Maak een schema van de stappen die je denkt dat je moet zetten om deze vraag te beantwoorden.
3. Nog voor je een onderzoek echt gaat uitvoeren, heb je meestal wel een idee wat de uitkomst van het onderzoek zal zijn (de hypothese). Wat denk je dat het antwoord op deze vraag zou kunnen zijn?

Afronding Onderzoeksvraag:

Document waar vraag 1, 2 en 3 beantwoord zijn.

Het onderzoek dat jullie doen resulteert in een artistieke en kunstzinnige uiting: een scène, lied, dans, kunstwerk, film, kunstzinnige interventie, installatie. Hierna volgt een beschrijving met richtlijnen van wat jullie gaan maken.

Een kunstinstallatie die bestaat uit een combinatie tussen verhaal en fotografie, waarin de gebeurtenis tussen Graaf Floris en Machteld in verband worden gebracht met de huidige #MeToo beweging.

*Onderzoeksvraag + Oriëntatiefase + Inspiratiefase:

Tijd: 3 lesuren

Hoe: individueel

Inleveren: document met verschillende opdrachten

*Zelf aan de slag + Reflectie:

Tijd: 4 lesuren

Hoe: groep

Inleveren: verschillende materiaal, onder andere 

*Beantwoording onderzoeksvraag

Tijd: 1 lesuur 

Hoe: groep

Inleveren: eindtekst of filmpje

Het laatste lesuur kun je inzetten waar dat nodig is.

In de oriëntatiefase ga je je inlezen in het onderwerp. Dit doe je door verschillende bronnen te bestuderen. Bestudeer de volgende bronnen en beantwoord de bijbehorende vragen.

Bron 1: wat gebeurde er vóór de bezetting van Amsterdam?

Lees in het Bulkboek : Wat er aan de Gijsbrecht voorafging.

Vragen:

1. Waarom wilde Graaf Floris trouwen met Machteld?

2. Waarom heeft Graaf Floris Machteld verkracht?

Bron 2: motieven voor moord

Bekijk het filmpje over Graaf Floris.

Vraag:

3. Wat zijn twee mogelijke motieven voor de moord op Graaf Floris?

Bron 3: de bezetting van Amsterdam

De gebeurtenis tussen Graaf Floris en Machteld heeft de dood van Graaf Floris tot gevolg. Deze dood is aanleiding tot de bezetting van Amsterdam. Lees van de Gijsbrecht van het eerste bedrijf regel 1-160 om een beeld te krijgen van de gevolgen van de situatie. Lees daarna uit het derde bedrijf de regels 745-823, waarin Badeloch vertelt over een droom waarin Machteld verschijnt.

Vraag:

4. Omschrijf de situatie beknopt en helder en je eigen woorden.

Bron 4: Harvey Weinstein en #MeToo

Om de situatie tussen Graaf Floris en Machteld in verband te kunnen brengen met de #MeToo beweging is het belangrijk om hierover meer te weten te komen en verschillende perspectieven op de #MeToo beweging te bekijken en bespreken.

Lees het artikel in de Volkskrant over Harvey Weinstein om een duidelijk beeld te krijgen over het ontstaan van de #MeToo beweging.

Vraag:

5. Waarom denk je dat de aanklachten tegen Harvey Weinstein de #MeToo beweging in gang kon zetten (terwijl andere aanklachten en verhalen dat niet konden)?

De #MeToo beweging creëerde een bewustwording over seksuele intimidatie en seksueel misbruik in onze maatschappij. Steeds meer vrouwen kwamen met hun verhaal naar voren en steeds meer mannen werden van intimidatie of misbruik beschuldigd. Door de veelheid aan verhalen gingen steeds meer mensen zich afvragen welke verhalen de waarheid waren en welke niet, wanneer iemand schuldig bevonden mag worden en wat de rol van de vrouwen is geweest in de situatie?

Bron 5: Keeping It Real Art Critics

Kirac (Keeping It Real Art Critics) is een kunstenaarsduo dat online filmpjes maakt en daarin kritiek levert op andere kunstenaars. Kirac maakte een filmpje waarin zij de situatie rondom #MeToo van een andere kant belichtte. Bekijk hier het filmpje.

Vraag:

6. Zet het volgende op papier: probeer een totaalplaatje te schetsen van de verschillende moeilijkheden die aan bod komen in de situatie rondom #MeToo voor de verschillende betrokkenen. Die betrokkenen zijn: vrouwen die een verhaal bekend maken, mannen die beschuldigd worden en de bevolking die #MeToo ziet of volgt in de media. Welk punt wil Kirac maken over de #MeToo beweging? Ga later met je groepje in gesprek hierover.

Bron 6: installatiekunst

Bekijk het filmpje van Arttube om een duidelijk beeld te krijgen van wat het begrip installatiekunst inhoudt.

Vraag:

7. Wat is installatiekunst? Omschrijf het in je eigen woorden.

Bron 7: voorbeelden van en verdieping in installatiekunst

In het volgende filmpje van CBC Arts komen verschillende voorbeelden van installatiekunst aan bod en worden de verschillen tussen installatiekunst en andere beeldende kunstvormen benoemd.

Vragen:

8. Op welke manier verschilt installatiekunst van beeldende kunst (zoals een standbeeld of schilderij?) Noem er drie.

9. Waarom bestaat installatiekunst uit meerdere onderdelen?

Afronding Oriëntatiefase:

Schrijf de antwoorden van vraag 1 t/m 9 onder elkaar in je document. 

In de inspiratiefase doe je inspiratie op voor je eigen maakproces. Wat doen andere kunstenaars, of wat hebben andere kunstenaars te vertellen? Ook nu staan er weer vragen bij elke bron. Noteer de antwoorden op het document waar je in werkt.

Je hebt je ingelezen in de teksten en informatie uit de Gijsbrecht die op jullie kunstwerk van toepassing is, en hebben de #MeToo beweging onderzocht en besproken. Ook heb je de kunstvorm waarmee jullie uiteindelijk gaan werken bekeken.

Bron 8: Open Secret

Kijk nog eens terug naar het kunstwerk van Andrea Bower: Open Secret.

Vraag:

10. Waarom is dit installatiekunst?

Voor het maken van jullie kunstinstallatie gaan jullie aan de slag met fotografie en tekst. Maar wat maakt een kort verhaal sterk? En hoe maak je een goede foto? Onderstaande bronnen zullen jullie hierbij helpen.

Bron 9: korte verhalen

Op de website Shortreads staan korte verhalen. “Een platform voor gratis korte verhalen rond de actualiteit, geschreven door veelbelovende auteurs. Je leest hier iedere werkdag een nieuw kort verhaal dat op een of andere manier gebaseerd is op groot of klein nieuws”. Lees onderstaande drie verhalen:

• Eva Gouda: vrouw gesmolten
• Gijsje Koter: plastic
• Marron Das: puzzel
  

Vraag:

11. Welk verhaal spreekt je het meest aan en waarom? Zou je zo’n soort verhaal zelf kunnen/willen maken voor jou installatie?

Bron 10: schrijftips

Renate Dorrestein is een bekende Nederlandse schrijfster. Lees haar schrijftips. Beantwoord deze vraag individueel:

Vraag:

12. Welke twee tips kunnen jou het meest helpen bij het schrijven van een kort verhaal en waarom?

Bron 11: fotografie

Tegenwoordig kan iedereen met zijn eigen telefoon behoorlijk goede foto’s maken.De kwaliteit van de camera’s op telefoons is goed en doordat mensen meer met social media bezig zijn raakt iedereen ook steeds meer bedreven in fotografie.

Vraag:

13. Wat is volgens jou belangrijk voor het maken van een sterke foto?

Bekijk op de website van Nikon het artikel over richtlijnen voor fotocomposities.

Vraag:

14. Welke richtlijnen zijn voor jou nieuw en welke had je hierboven al beschreven?

Schetsen maken

Nu ga je starten met het maken van jullie kunstinstallatie. Bedenk op welke manier je het verhaal van Graaf Floris en Machteld kunt verwerken in een kunstinstallatie waarbij gebruik wordt gemaakt van fotografie en verhaal. Welke aspecten uit de Gijsbrecht vind je belangrijk om aan bod te laten komen en hoe breng je dit in beeld?

Vraag:

15. Verzamel teksten (al dan niet zelf geschreven), foto’s (al dan niet zelf gemaakt) en ander materiaal wat jij in de installatie wil verwerken. Breng je ideeën samen in een schets/moodboard/collage die je straks kunt laten zien aan je groepsgenoten. Tijdens het schetsen kunnen er natuurlijk ook weer nieuwe ideeën ontstaan, die jullie meenemen in je ontwerp. Tijdens het schetsen zijn de volgende zaken belangrijk om op te letten. Onderstaand rijtje is een kort overzicht. Lees het hoofdstuk: Beeldende kunst en vormgeving. Op die manier weet je precies waar elk onderdeel over gaat.

• Vorm
• Compositie
• Ruimte
• Licht
• Kleur

Presenteren

Vraag:

16. Wat zijn jouw ideeën over hoe je de installatie tijdens de voorstellingsdag van De Première wil presenteren: als een tentoonstelling, interactieve kunst of anders? Noteer je ideeën. Bedenk ook vast wat je daar allemaal voor nodig hebt.

Afronding Inspiratiefase:

Schrijf op hoe jij het de #MeToo beweging en het verhaal van Gijsbrecht wil samenbrengen in de installatie.

Digitaliseer de schetsen/collage die een indruk geven van jouw ideeën.

Beschrijf op welke manier jij jullie werk wilt presenteren.

Rond je hier het onderzoek af, maak dan de Eindopdracht. Doe je gewoon het hele onderzoek, ga dan verder naar de volgende fase Zelf aan de slag. Je maakt dan niet de Eindopdracht.

Eindopdracht: Werk je eigen schets uit. Zorg dat er een shortread en een zelfgemaakte foto in je eindwerk voorkomen.

In deze fase gaan jullie als groep aan de slag. Je maakt schetsen, repeteert, onderzoekt et cetera. Ofwel: je maakt keuzes. Alles wat jullie doen, documenteer je in het werkdocument. Jullie maken foto’s, filmpjes of korte beschrijvingen van wat jullie doen. Op deze manier leggen jullie het maakproces vast. Maar eerst is het belangrijk om te zien wat jullie afzonderlijke ideeën waren.

Opdracht om informatie uit te wisselen:

1. Jullie hebben afzonderlijk een hypothese geformuleerd, een mogelijk antwoord op de onderzoeksvraag. Lees je hypothese voor elkaar voor.
2. Bespreek wat jullie gedachten zijn over de #MeToo beweging en welk statement jullie willen maken met de installatie.
3. Laat elkaar de schetsen/collage zien van elkaars ideeën.
4. Vertel elkaar wat de ideeën zijn om het werk aan het publiek te presenteren.
5. Maak keuzes: wat gaan jullie doen?

Opdracht om het kunstwerk te maken:

6. Maak samen een concept voor jullie kunstwerk. Wat voor een soort installatie gaan jullie maken en hoe gaan jullie dat doen? Welke tekst en welk beeld willen jullie verwerken in de installatie. Beschrijf ook hoe dit werk gepresenteerd wordt: staat het ergens opgesteld, is het interactief, vertelt iemand er iets over? Neem in het maken van het beeldend werk en de performance de vrijheid om jullie inspiratiemateriaal erin te verwerken en alles te maken zoals jullie willen. Checklist voor het schrijven van het concept:

• Met welke techniek gaan jullie aan de slag voor het maken van het werk? Tijdens het maken zijn de volgende zaken belangrijk om op te letten: vorm, compositie, ruimte, licht en kleur. Lees verder ook de bron beeldende kunst.
• Hoe is de keuze voor deze informatie tot stand gekomen.
• Op welke manier gaan jullie het werk theatraal presenteren? Maak een keuze. Wat hebben jullie nodig qua spullen/kostuums/props voor jullie theatrale presentatie. Wat is de rolverdeling? Hebben jullie een script nodig?

Opdracht om het proces vast te leggen:

7. Maak minimaal 3 filmpjes (timelabs) waarin te zien is hoe jullie aan het werk zijn met het maken van het beeldend werk en waarin jullie brainstormen over de theatrale presentatie van het werk. Op deze manier kun je laten zien hoe jullie vorderingen maken. Deze video’s zijn voor je docent (en de docenten van Hoosh) een duidelijke weergave van jullie proces, hierin kunnen ze jullie voortgang duidelijk zien.

8. Maak een eindfilmpje van de theatrale presentatie en maak foto’s van het beeldend werk.

Afronding Zelf aan de slag:

Lever het concept in.

Lever de 3 timelabs in.

Lever de eindfilm en foto’s in.

Jullie hebben een voorlopige uitvoering gemaakt, een zogenaamde ‘generale repetitie’ van jullie werk. Jullie kunstwerk, performance, scène, film, lied of dans is af en kan aan het publiek getoond worden. Op de dag van de echte presentatie komen er echter nog docenten van Hoosh om de laatste puntjes op de i te zetten. Beschrijf nu in 200-300 woorden de onderstaande vragen. De docenten van Hoosh moeten weten wanneer ze komen helpen hoe jullie naar je eigen werk kijken. Ook kun je de docenten gericht om hulp vragen.

Vragen:

1. Kijk jullie eindfilm gezamenlijk terug. Over welke (artistieke) keuzes die jullie hebben gemaakt zijn jullie heel tevreden? Hoe komt dat?
2. Aan welk deel van het kunstwerk, performance, scène, film, lied of dans zouden jullie nog verder willen werken?
3. De docent van Hoosh komt om jullie verder te helpen. Formuleer drie vragen waar jullie hulp bij zouden willen of beschrijf elementen uit jullie kunstwerk, performance, scène, film, lied of dans waar jullie nog feedback op willen

Afronding Reflectie:

Lever de geschreven tekst van 200-300 woorden waarin de antwoorden op de vragen gegeven worden.

Het onderzoek is gedaan en jullie performance heeft plaatsgevonden. Formuleer hieronder je antwoord op de onderzoeksvraag. Hiervoor maak je gebruik van:

• de hypothesen
• de door jullie gegeven antwoorden op andere vragen in dit document
• met de ervaringen die je hebt opgedaan tijdens het maakproces van het kunstwerk

Je antwoord bestaat uit minimaal 300 en maximaal 400 woorden of uit een filmpje van 2 à 3 minuten.

Onderzoeksvraag:

Op welke manier kun je de reactie van Gijsbrecht, zijn kameraden en het volk op de verkrachting van Machteld door Graaf Floris, verwerken in een kunstinstallatie waarbij een verband wordt gelegd met de huidige #MeToo-beweging?

Afronding Beantwoording onderzoeksvraag:

Lever de geschreven tekst van 300-400 woorden of een filmpje van 2 à 3 minuten in waarin de antwoorden op de vraag gegeven worden.